در این مقاله قصد داریم به تحریر ترکه در شورای حل اختلاف بپردازیم:
ترکه در لغت به معنای مابقی چیزی می باشد و هنگامی که در مورد ارث به کار برده می شود، به معنای اموالی است که از متوفی به جای مانده است، این اموال شامل کلیه اموال منقول و غیر منقول- سپرده های بانکی و سهم و حتی طلبی که متوفی از دیگری داشته باشد، نیز می شود و تحریر ترکه لیست نمودن این اموال و دیون مالی بعد از فوت شخص توسط نماینده قانونی در حضور وارث و یا وارثین میت می باشد.
در این مقاله می خواهیم به چگونگی انجام تحریر ترکه در شورای حل اختلاف بپردازیم، برای کسب اطلاعات لازم در این مورد تاپایان مقاله با ما همراه باشید:
در این مقاله به سوالات ذیل پاسخ خواهیم داد:
- تحریر ترکه به چه معنا است و هدف از انجام آن چیست؟
- موارد لازم برای تحریر ترکه در شورای حل اختلاف کدام است؟
- برای تقسیم ترکه چه اقداماتی لازم است که انجام شود؟
- انواع تقسیم ترکه کدام است؟
- مواردی که در زمان تحریر ترکه در شورای حل اختلاف به عنوان اجزای آن برداشت می شوند، کدام است؟ و صورت مجلسی که در زمان تحریر ترکه تنظیم می شود، شامل چه مواردی می باشد؟
- تحریر ترکه در شورای حل اختلاف به چه روش هایی انجام می شود؟
- مهر و موم ترکه چگونه است؟ و مدارک مورد نیاز برای انجام آن شامل چه مواردی است؟
- ماهیت حقوقی ترکه در شورای حل اختلاف قبل از تسویه آن به چه صورت است؟
- دادگاه صالح برای رسیدگی به تحریر ترکه چه دادگاهی است؟
- دادگاه صالح در خصوص تحریر ترکه چه وظایفی بر عهده دارد؟
- اعتراض به تحریر ترکه در شورای حل اختلاف چگونه می تواند امکان پذیر باشد؟
- موارد اجباری و اختیاری تحریر ترکه در شورای حل اختلاف کدام است؟
- طریقه تسویه ترکه به چه صورت است؟
تحریر ترکه به چه معنا است و هدف از انجام آن چیست؟
در ابتدای مقاله خود در زمینه ی تحریر ترکه در شورای حل اختلاف به بررسی و بیان مواردی در خصوص تحریر ترکه می پردازیم.
تحریر ترکه آماده کردن لیست کامل اموال و دارایی های شخص بعد از مرگ وی می باشد، این لیست در حضور وارثین-وصی- طلبکار و تمامی افرادی که نسبت به دارایی های میت ذی نفع باشند، توسط نماینده قانونی انجام می شود، مطابق با آنچه که ماده 210 قانون امور حسبی به آن اشاره می کند:
دادگاه برای انجام تحریر ترکه زمان مشخصی را به منظور نشر آگهی در روزنامه های کثیرالانتشار تعیین می کند، این مدت زمان که حداقل یک ماه و حداکثر سه ماه می باشد، به منظور اطلاع رسانی به کلیه افرادی است که از اموال میت ذی نفع می باشند، همچنین لازم به ذکر است که این مورد شامل کلیه افراد طلبکار و بدهکار به میت نیز می شود.
هدف از تحریر ترکه:
هدف تحریر ترکه کمی بیش از مشخص نمودن ترکیب آن است و در طی فرایند آن ترکه نیز مورد بررسی قرار می گیرد و زمینه لازم را برای قبول و یا رد نمودن ترکه ایجاد خواهد کرد،
تحریر ترکه موجب می شود که وارثین فرصت تفکر برای تصمیم گیری را داشته باشند، در واقع طلبکاران با تحریر ترکه از میزان وثیقه طلب خود آگاهی لازم را به دست می آورند و موصی له نیز مناسب با اندازه ارزش کلی ترکه که در هنگام مرگ موصی آگاهی پیدا می کند، می تواند اندازه سهم خود را از کل دارایی موصی تا هنگامی که تسویه لازم انجام می شود، دریابد.
پیشنهاد می کنیم از مقاله نمونه دادخواست تحریر ترکه دیدن کنید
موارد لازم برای تحریر ترکه در شورای حل اختلاف کدام است؟
در ادامه ی مقاله خود در زمینه ی تحریر ترکه در شورای حل اختلاف به بررسی و بیان مواردی در خصوص موارد لازم برای تحریر ترکه در شورای حل اختلاف می پردازیم.
- چنانچه یک و یا چند نفر از وارثین غایب بوده و یا این که وارث میت مشخص نباشد که در چنین موردی امین و یا قیم می تواند به مدت ده روز بعد از انتخاب خود برای تحریر ترکه درخواست نماید.
- اگر هر کدام از وارثین ترکه را قبول نداشته باشند.
- در خصوص متوفی خارجی نیز بعد از انتخاب مدیر ترکه دادگاه با حضور دادستان می تواند ترکه را تحریر نماید.
با توجه به این که یکی از الزامات تحریر ترکه این است که هر کدام از وارثین ترکه را قبول نداشته باشند، بهتر است، بیشتر با مفهوم قبول ترکه و رد ترکه آشنا شویم،
در ادامه به بررسی تفاوت قبول ترکه و رد ترکه و همچنین آثار هر کدام از دو مورد فوق می پردازیم:
- ورثه متوفی این اختیار را دارند که ترکه را قبول نمایند و دیون متوفی را پرداخت کنند و یا این که ترکه را به یکی از بستگان واگذار نمایند و همچنین می توانند قبول و یا رد ترکه را زمانی مشخص کنند که تحریرترکه انجام شود و بعد از تحریر ترکه دیون و ترکه متوفی را بر اساس صورت تحریر قبول و یا رد می کنند و این که به دادگاه درخواست تسویه ترکه را بدهند.
مطابق ماده 240 قانون امور حسبی ورثه این اختیار را دارد که ترکه را رد کرده و هیچگونه مسئولیتی در پرداخت دیون متوفی را بر عهده ندارد.
قبول و یا رد ترکه در خصوص تحریر ترکه شامل شرایط ذیل می باشد:
الف- تحریر ترکه از قبل انجام شده باشد که در این صورت ورثه به مدت یک ماه بعد از تحریر و ابلاغ این فرصت را دارند که قبول و رد ترکه را اعلام کنند.
ب- هنوز تحریر ترکه انجام نشده باشد که در چنین شرایطی ورثه می توانند قبول و یا رد خود را در خصوص تحریر ترکه اعلام کنند.
ج- اگر تحریر ترکه از قبل انجام شده باشد و چنانچه ورثه تا پایان مهلت یک ماهه بعد از پایان یافتن تحریر و ابلاغ به آن ها، قبول و یا رد بودن ترکه را اعلام نکرده باشند، در چنین شرایطی دادگاه سکوت ورثه را به معنای قبول ترکه اعلام می کند.
اگر ورثه ترکه را قبول نداشته باشد، می بایست عدم مقبولیت خود را به صورت کتبی و یا شفاهی اعلام نموده و آن را در دفتر دادگاه به ثبت برساند به این نکته توجه داشته باشید که اعلام عدم مقبولیت می بایست منجز باشد، نه معلق و مشروط.
اگر ورثه ترکه را قبول کنند
اگر ورثه ترکه را قبول کنند، می بایست مطابق با آنچه که در ماده 248 قانون امور حسبی در این خصوص به تصویب رسیده است، تمامی دیون متوفی را پرداخت نمایند، مگر این موضوع برای دادگاه اثبات شود که میزان ترکه از دیون متوفی کمتر بوده و یا این که بعد از فوت متوفی، ترکه بدون در نظر گرفتن دیون تلف شده و باقیمانده آن برای پرداخت دیون کافی نباشد.
که در چنین شرایطی در برابر ترکه تلف شده هیچگونه مسئولیتی ندارند، همچنین پرداخت دیون متوفی نیز بر عهده ورثه ای که ترکه را قبول کرده اند، می باشد.
رد ترکه می بایست بعد از گذشت یک ماه از تاریخ اطلاع وارث از فوت مورث و یا اینکه یک ماه بعد از تاریخ ابلاغ پایان تحریر ترکه گذشته باشد و اگر چنانچه وارث در این مدت اقدام نکرده باشد، به این معنا است که ترکه را قبول کرده اند.
در موردی دیگر نیز ممکن است، برخی از ورثه ترکه را قبول داشته و برخی دیگر نیز آن را رد نمایند، افرادی که ترکه را قبول دارند، وظایفی را که در ماده 240 و 248 قانون امور حسبی به آن اشاره کرده است را بر عهده دارند.
اگر تمامی افرادی که ورثه محسوب می شوند ترکه را قبول نداشته باشند
اگر تمامی افرادی که ورثه محسوب می شوند، ترکه را قبول نداشته باشند، ماترک میت برای مشخص نمودن و حکم دادن اموال بدون وارث می باشد که در این صورت مطابق با ماده 327 الی 336 قانون امور حسبی در این مورد اقدام می شود، ذکر این نکته نیز لازم است که انتخاب مدیر ترکه نیز توسط دادگاه انجام می شود،
اگر بعد از پرداخت دیون متوفی از ترکه توسط مدیر اگر چیزی باقی بماند آن را به ورثه ای که رد ترکه نموده اند، تحویل می گردد، زیرا همانگونه که در سطرهای پیش نیز گفتیم، رد ترکه به معنای قبول نکردن پرداخت دیون متوفی است، نه به معنای انصراف از مالکیت بر ترکه.
قبول نمودن ترکه می تواند به صورت کاملا آشکارا اعلام شود، مانند اعلام نمودن به صورت کتبی در سند رسمی و یا عادی و یا اینکه می تواند به صورت ضمنی نیز باشد، مثل دخالت ورثه در ماترک به صورت بیع و مانند آن.
اگر وارث قبل از این که ترکه را رد کند فوت کند، حق رد به ورثه وی منتقل می شود.
برای تقسیم ترکه چه اقداماتی لازم است که انجام شود؟
در ادامه ی مقاله خود در زمینه ی تحریر ترکه در شورای حل اختلاف به بررسی و بیان مواردی در خصوص این که برای تقسیم ترکه چه اقداماتی لازم است که انجام شود می پردازیم.
اقدامات لازم در خصوص تقسیم ماترک به قرار ذیل است:
انحصار وراثت
برای این منظور می بایست بازماندگان متوفی جهت انجام اقدامات لازم در این خصوص به اثبات برسانند که در زمان فوت، وراث متوفی محسوب شده اند.
این اثبات به راحتی می تواند از طریق انحصار وراثت صورت گیرد که برای دریافت آن می بایست درخواست انحصار وراثت- گواهی فوت و شناسنامه متوفی- کپی شناسنامه وارث- استشهاد محلی به منظور انحصار ورثه را به شورای حل اختلاف محل سکونت متوفی تقدیم گردد.
شورای حل اختلاف بعد از بررسی کلیه مدارک، برای نشر آگهی در یکی از روزنامه های کثیرالانتشار اقدام می کند و اگر چنانچه بعد از گذشت یک ماه از تاریخ مزبور هیچگونه اعتراضی در این خصوص دریافت نشد گواهی انحصار وراثت صادر می شود، ولی اگر چنانچه شخص معترضی وجود داشته باشد، برای به منظور رسیدگی به موضوع با حضور وارثین و فرد معترض جلسه ای تشکیل خواهد شد.
افرادی که گواهی انحصار وراثت را دریافت کرده باشند، این حق را دارند که ترکه و مطالبات متوفی را از افرادی که مال را تصرف نموده اند، مطالبه کنند.
مهر و موم ماترک
مهر و موم در واقع اقدامی برای حفظ و نگهداری ماترک از هرگونه تصرف می باشد، این امر به این طریق انجام می شود که بر اساس درخواست ورثه یا موصی له یا وصی (فردی که از جانب متوفی برای اداره و حفاظت اموال از قبل تعیین شده است) یا فرد طلبکاری که برای برای طلبش دارای سند رسمس و حکم از جانب دادگاه باشد
و ترس در از بین رفتن و ضایع شدن اموالش دارد، شورای حل اختلاف از کلیه اموال صورت برداری کرده و نسبت به مهر و موم آن اقدام می نماید. مهر و موم امری است که رفع آن تنها از طریق درخواست افراد ذکر شده امکان پذیر است.
ذکر این نکته نیز لازم است که در دو مورد مهر و موم ترکه به ارائه درخواست نیاز ندارد:
- مکانی که فرد در مسافرخانه و مانند این ها فوت نموده باشد و هیچ فردی برای محافظت از اموالش وجود نداشته باشد.
- در صورتی که مال دولتی و یا عمومی نزد متوفی به امانت بوده باشد.
- تحریر ماترک
شورای حل اختلاف بر اساس درخواست ورثه و یا نماینده قانونی آن ها نسبت به تهیه لیستی از دارایی و اموال متوفی اقدام می نماید، در این فهرست نام تمامی اموال منقول و غیر منقول و همچنین میزان ارزش آن ها، حقوق- مطالبات و همچنین بدهی های متوفی ثبت می شود، هدف از این عمل برای تعیین دقیق میزان ماترک بوده که به آن تحریر ترکه می گویند.
شورای حل اختلاف تاریخ دقیق برای تشکیل جلسه تحریر را به وسیله روزنامه های کثرالانتشار به اطلاع وراث- تمامی بستانکاران و طلبکاران متوفی و سایر افرادی که حقی بر ماترک دارند، می رساند تا اگر تمایل داشته باشند، در این جلسه شرکت کنند.
در مدتی که تحریر انجام می شود، می بایست دعاوی و روند اجرایی در خصوص ترکه متوقف گردد
لازم است که به این نکته توجه داشته باشید که در مدتی که تحریر انجام می شود، می بایست دعاوی و روند اجرایی در خصوص ترکه متوقف گردد، به عنوان مثال اگر طلبکار برای رسیدن به طلب خود قصد انجام مزایده اموال محکوم علیه را دارد و دقیقا در این هنگام بدهکار فوت می کند لازم است که این روند اجرایی به اطلاع ورثه و یا نماینده قانونی آن ها برسد و انجام آن به زمان دیگری بعد از تحریر ترکه موکول گردد، ممکن است، وراث متوفی با استفاده از اموال شخصی خود بدهی وی را پرداخت نمایند.
ضمنا لازم است که به این نکته توجه داشته باشید که در سه صورت امکان تحریر ترکه وجود دارد: 1- اگر در میان وراث فردی صغیر و یا محجور وجود داشته باشد و یا این که وراث شخص غایب بوده و یا معلوم نباشد. 2- در صورتی که برخی از وراث ترکه را قبول نداشته و آن را رد کنند. 3- زمانی که متوفی تبعه ی خارجی باشد.
قبول یا رد ترکه
واکنش وراث به ترکه ممکن است، به یکی از سه طریق ذیل باشد:
حالت اول: وراث ترکه را به صورت کاملا مطلق قبول نمایند و مسئولیت پرداخت کلیه بدهی های متوفی را بر عهده بگیرند، دراین حالت اگر ترکه به اندازه پرداخت تمام بدهی های متوفی نباشد و در این صورت ورثه نیز ادعای عدم کفاف را داشته باشند، می بایست این موضوع را به اثبات برسانند (با ثابت نمودن آن، دیگر ورثه هیچگونه تکلیفی در خصوص پرداخت بدهی متوفی از اموال خود را ندارند)
حالت دوم: در این حالت وارث ترکه در صورتی که به صورت تحریر باشد، قبول می کند، در این حالت فقط به اندازه ترکه مسئول پرداخت می باشند و در صورتی که میزان ترکه کفاف بدهی را ندهد، هیچگونه نیازی به اثبات وجود ندارد.
حالت سوم: وراث ترکه را رد نمایند در این حالت می بایست به این نکته توجه داشته باشید که مالکیت ورثه نسبت به ماترک، بر اساس حکم قانونی انجام خواهد گرفت، لذا از این رو رد نمودن آن هرگز نمی تواند به معنای عدم قبول نمودن مالکیت باشد، بلکه تنها می تواند به این معنا باشد که پرداخت بدهی متوفی را بر عهده نمی گیرند.
تسویه ی ماترک
تسویه ترکه به درخواست ورثه و یا نماینده قانونی آن ها انجام می شود، در واقع هدف از تسویه ترکه پرداخت نمودن بدهی های متوفی و خروج مورد وصیت از ماترک می باشد، روند انجام تسویه بر عهده ورثه ای می باشد که را رد نکرده است، این روند می تواند توسط نماینده قانونی ورثه نیز انجام شود و در صورتی که هیچکدام از آن ها حضور نداشته باشند، دادگاه برای این مورد اقدام به تعیین مدیر می نماید.
مسئول تسویه بر اساس قانون امور حسبی، قادر است، هر گونه اقدامی را به منظور اداره ترکه انجام دهد، تسویه ی ترکه به وسیله خارج نمودن مورد وصیت، پرداخت مطالبات حصول مطالبات- و پرداخت نمودن بدهی های متوفی انجام خواهد شد.
بایستی توجه داشته باشید که طلبکاری که برای تحریر ترکه حضور نداشته و یا این که خود را معرفی نکرده باشد، می تواند برای وصول نمودن طلب خویش از جانب وراث در دادگاه صالح درخواست اقامه دعوی داشته باشد و اگر ورثه هیچ سهم و یا مالی را دریافت نکرده باشند و یا به عبارتی هیچ مالی به آن ها نرسیده باشد و یا این که برای پرداخت بدهی کافی نباشد، می تواند اقامه دعوی خود را بر طلبکارانی که سهم خود را از ترکه دریافت کرده اند، داشته باشد.
تقسیم ماترک
بعد از تسویه ترکه بایستی ترکه در بین وراث تقسیم شود، زیرا مطابق با آنچه که در ماده 868 قانون مدنی به آن اشاره شده است، شرط لازم برای ثبات مالکیت ورثه در ارتباط با ماترک پرداخت نمودن بدهی و تمامی وصایای متوفی می باشد.
درخواست تقسیم ترکه از جانب وراث و در دادگاه صالح قابلیت طرح را دارد و هیچگونه محدودیتی زمانی برای بازخواست آن معین نگردیده است، پس اگر چونانچه ورثه بعد از گذشت چندین سال پشت سر هم از فوت موردث برای این خواسته اقدام نمود، با هیچگونه منع قانونی روبرو نمی گردد.
تقسیم ترکه به چند شکل قابل انجام می باشد: اگر وارث در تقسیم نمودن اموال به رضایت کامل رسیده باشد، قاضی توافقات لازم را با تنظیم صورت جلسه ای به امضای آن ها می رساند،
اگر چنانچه بین وارث اختلاف و نزاع وجود داشته باشد
ولی اگر چنانچه بین وارث اختلاف و نزاع وجود داشته باشد و مال مورد تقسیم از نظر ارزش یکسان باشد، قاضی سهم هر کدام از ورثه را به صورت مساوی تعیین و مشخص مینماید و از نظر ارزش متفاوت باشد، قاضی از روی عدالت سهم ورثه را مشخص می نماید و اگر امکان تعدیل وجود نداشته باشد، از طریق رد اقدام می کند.
با توجه به مواردی که در سطرهای پیش گفتیم، برای تقسیم ترکه مراحل مختلفی نیاز می باشد، ولیکن اگر ورثه بدون این که این مراحل را طی نمایند، برای تقسیم و تعیین نمودن سهم اقدام نمایند، نمی توان اقدام آن ها را باطل اعلام کرد،
در چنین شرایطی طلبکاران متوفی می توانند برای طلب بدهی خود به هر کدام از وراث به اندازه سهمی که از ماترک دریافت نموده است، مراجعه نمایند و اگر چنانچه هر کدام از وراث توانایی پرداخت بدهی را نداشته باشد، طلبکار می تواند به صورت مجدد از سایر وراث در خواست مطالبه داشته باشد و اگر چنانچه وارثی از سهم خود بیشتر پرداخت کرده باشد، این حق را دارد که به دیگری رجوع نماید.
در محاکم قضایی درخواست برای تقسیم ترکه قبل از تحریر آن قابل قبول نمی باشد
ذکر این نکته نیز حائز اهمیت است که در محاکم قضایی درخواست برای تقسیم ترکه قبل از تحریر آن قابل قبول نمی باشد، از این رو اگر شخصی تصمیم داشته باشد که از جانب مراجع قضایی برای رسیدن به ارث خود اقدام نماید بهترین عمل این است که برای کسب اطمینان بیشتر نخست درخواست تحریر و پس از آن درخواست تقسیم ترکه را تنظیم نماید.
با مراجعه به سایت تهران لو و مشاوره با وکلای چیره دست در این خصوص اطلاعات لازم را کسب نماید.
انواع تقسیم ترکه کدام است؟
در ادامه ی مقاله خود در زمینه ی تحریر ترکه در شورای حل اختلاف به بررسی و بیان مواردی در خصوص انواع تقسیم ترکه می پردازیم.
ماده 316 قانون امور حسبی به این مورد اشاره دارد: تقسیم ترکه به گونه ای بایستی باشد که برای هر کدام از ورثه سهمی مشخص می شود و اگر چنانچه بعضی از اموال بدون هیچگونه ضرریی قابل تقسیم نباشد امکان دارد، آن را در صورت توافق هر کدام از ورثه آن را به عنوان سهمی برای وی قرار دهند و برابر ارزش آن سهم از مابقی اموال به دیگر ورثه پرداخت شود
و اگر عدالت در تقسیم به گونه ای باشد که نیاز به پول برای اموال باشد، به پیوست آن تعدیل خواهد شد. و در ماده 317 همین قانون نیز چنین آمده است:
اگر چنانچه مالی چه به صورت منقول و یا غیرمنقول را نتوان به صورت عادلانه تقسیم نمود می توان آن را به فروش رساند و ارزش و بهای آن را تقسیم کنند، فروش اموال به صورت عادی انجام می شود، مگر این که ورثه درخواست فروش آن را به صورت مزایده داشته باشند.
لذا مطابق با مطالب گفته شده تقسیم اموال را به سه حالت می توان انجام داد:
تقسیم به افراز
افراز به معنای جداسازی سهم هر کدام از مالکین مشاعی از ملکی است که به صورت اشتراکی می باشد که این امر ممکن است، به صورت توافق و یا اجبار انجام شود و هر کدام از شرکا می توانند برای این که از حالت شراکت خارج شوند، درخواست افراز و تقسیم را به مراجع ذی صلاح در این خصوص بدهندف مگر در مواردی که برای این ملک ها ممنوعیت قانونی و یا قراردادی وجود داشته باشد.
از این رو در تقسیم افراز: اول اینکه از هر گونه مال مشاعی به هر کدام از شرکا برابر با سهم خودش می رسد، دوم این که نیازی به بررسی و ارزش گذاری مال مشاعی وجود ندارد.
تقسیم ترکه به تعدیل:
اگر مال مشاعی از لحاظ ارزش و بهای یکسانی نباشد، به عنوان مثال قطعه زمینی که که هر کدام از قسممت های آن دارای ارزش یکسانی نباشد، مثلا قسمت روبروی اتوبان دارای ارزش بیشتری نسبت به سایر قسمت های آن باشد، در چنین مواردی کارشناس اساس تقسیم را مساحت قطعه زمین قرار نمی دهد،
بلکه در این مورد ارزش زمین در اندازه و مساحت زمین تاثیرگذار می باشد، به این معنا که قسمت های ارزان را از نظر مساحت گسترده تر در نظر می گیرند تا از این طریق از نظر ارزش با تمامی بخش های آن برابر باشد، لذا در تقسیم تعدیل:
اولاً: از هر مال مشترکی به هر کدام از شرکا برابر با سهم به آن ها نمی رسد ممکن است، مساحت کمتر و یا بیشتر شود.
ثانیاً: تمامی شرکا از عین مال مشترک دارای سهم هستند.
ثالثاً: لازم تقسیم عادلانه ترکه بررسی و قیمت گذاری مال مشاعی است.
تقسیم به رد:
همیشه نمی توان برای برقراری مساوات و توازن مساحت مال مشاع را کم و یا زیاد کرد، ممکن است، برای برقراری عدالت مقداری از مال را از آن خارج نموده و به برخی از سهم اضافه نمایید تا شخصی که سهام کمتری را دریافت نموده است، با دریافت نمودن آن اضافه مشخص سهم وی نیز از لحاظ بها و ارزش برابر سهام دیگر شرکا شود، لذا از این رو در تقسیم به رد:
اولاً: این امکان وجود دارد که برخی از شرکا از عین مال مشترک هیچ سهمی را نبرند.
ثانیاً: لازمه تقسیم به رد، بررسی و ارزش گذاری مال مشاعی است.
لازم است که بدانید در صورتی که تقسیم به افراز انجام شود، دیگر نیاز به تقسیم تعدیل نمی باشد و همچنین در صورتی که این امکان وجود داشته باشد که تقسیم به تعدیل انجام گیرد، دیگر تقسیم به رد انجام نخواهد شد.
اگر هیچ یک از تقسیم های گفته شده امکان رها نمودن اموال مشاعی را از یکدیگر نداشته باشند، تنها راهی که باقی می ماند، فروش مال مشاع از جانب مرجع ذی صلاح قضایی می باشد.
با مراجعه به سایت تهران لو و مشاوره با وکلای چیره دست در این خصوص اطلاعات لازم را کسب نماید.
مواردی که در زمان تحریر ترکه در شورای حل اختلاف به عنوان اجزای آن برداشت می شوند، کدام است؟ و صورت مجلسی که در زمان تحریر ترکه تنظیم می شود، شامل چه مواردی می باشد؟
موارد فوق شامل بخش مثبت دارایی می باشد، بدهی و طلباتی که متوفی داشته نیز مطابق با احکام نهایی و اسناد رسمی یا دفاتر و برگ های متعلق به متوفی بررسی می شود.
در زمان تحریر ترکه، صورت مجلسی تنظیم می شود که شامل موارد ذیل می باشد:
یکی از مشکلات تحریر ترکه و کپی برداری از آن در زمان مهر و موم، اختلاف وارثان و افرادی که از اموال متوفی ذی نفع هستند، در خصوص مالکیت خود و کلیه دارایی باقی مانده از متوفی می باشد، این است که تصور می کنند، جلسه تنظیم تحریر ترکه برای صادر نمودن حکم نهایی می باشد
و حتی ممکن است، دادرس را در این تصور اشتباه هم داستان خود بدانند، در صورتی که تحریر ترکه جهت رسیدگی موقت و بدون تشریفات دادرس مامور رسیدگی می باشد و در این مورد ذی نفع نمی باشد و این نوع رسیدگی بیشتر به توصیف وضع موجود شباهت دارد تا به قضاوت.
دادرس می بایست بر اساس آثار و نشانه دلایل و همچنین اظهارات افراد ذی نفع و تحقیق از افراد معتمدی که در دسترس هستند، نظری را که خود تشخیص می دهد، به صورت موقت اعلام نماید. آن چیزی که در این نوع رسیدگی دارای اهمیت است،
سرعت در برآورده نمودن دارایی و اموال خانواده و مباشرت و بررسی درست در اداره آن
سرعت در برآورده نمودن دارایی و اموال خانواده و مباشرت و بررسی درست در اداره آن در زمانی است که هنوز ترکه به ورثه نرسیده است، قانون امور حسبی این گونه مشکلات و نزاعی که ممکن است، ما بین ورثه ایجاد شود را پیش بینی نکرده است و در ماده 223 این گونه اعلام کرده:” دادگاه بایستی سعی در برطرف نمودن اختلافات آن ها به صورت مسالمت آمیز را داشته باشد،
وگرنه بنا به درخواست ورثه، یکی از افرد ذی نفع ورثه و یا هر فردی غیر از آن ها را منظور حفظ ترکه به صورت موقت تعیین نمایند.
با مراجعه به سایت تهران لو و مشاوره با وکلای چیره دست در این خصوص اطلاعات لازم را کسب نماید.
تحریر ترکه در شورای حل اختلاف به چه روش هایی انجام می شود؟
درخواست برای تحریر ترکه نوعی اقدام به منظور ایمن سازی و مطابق با قانون امور حسبی می باشد و از خصوصیات دعاوی تراذفعی برخوردار نمی باشد، لذا درخواست برای تحریر ترکه که از سوی طلبکار- موصی له و دیگر اشخاص پذیرفته نمی گردد
و این افراد فقط می توانند برای رسیدن به حق خود، از مقام قضایی درخواست مهر و موم و پلمب ترکه را داشته باشند، ولیکن درخواست تحریر ترکه از این دسته از افراد پذیرفته نمی شود، زیرا در زمان مهر و موم نمودن ترکه از ترکه نیز به صورت دقیق و جزء به جزء صورت برداری می شود، از این رو تحریر ترکه پس از مهر و موم کاری بیهوده می باشد.
در زمان تحریر ترکه، هرگونه تصرفی که در ماترک انجام می گیرد، ممنوع می باشد، مگر این که تصرفاتی به منظور اداره و نگهداری ترکه نیاز باشد و نیز فرایند اجرایی در خصوص بدهی متوفی، دعاوی در خصوص ترکه و یا بدهی متوفی در مدت زمانی که تحریر ترکه انجام می شود، به صورت معلق می باشد و در طی زمان مطالبات متوفی در مدتی که تحریر ترکه صورت می گیرد، توقیف خواهد شد.
در مواردی که وارث مشخص نیستند چگونه عمل می شود؟
اگر وارث متوفی مشخص نباشد در این حالت برای ترکه مدیر تعیین می شود، اگر چنانچه بعد از گذشت مدت 10 سال بعد از تاریخ تحریر ترکه وارث متوفی پیدا شود، ترکه را به وی تقدیم می کنند، ولی بعد از این مدت هیچگونه ادعایی در خصوص ترکه از کسی قبول نمی شود، اگر قبل از این مدت هر فردی در خصوص ترکه ادعا داشته باشد، می بایست درخواست خود را نزد مدیر ترکه و دادستان مطرح نماید.
با مراجعه به سایت تهران لو و مشاوره با وکلای با تجربه آن می توانید در این خصوص اطلاعات لازم را کسب نمایید.
مهر و موم ترکه چگونه است؟ و مدارک مورد نیاز برای انجام آن شامل چه مواردی است؟
از نظر حقوقی، مهر و موم نمودن ترکه نوعی اقدام به منظو ر جلوگیری از هرگونه دخل و تصرف در اموال متوفی می باشد که توسط مراجع قضایی حکم آن صادر شده و اجرا می شود، در واقع مهر و موم ترکه به جهت حفظ و نگهداری ترکه صورت می گیرد.
مهر و موم ترکه بر اساس درخواست هر کدام از ورثه متوفی و یا نمایند قانونی آن ها و موصی له- طلبکار متوفی و وصی وی انجام می شود و افراد مذکور نیز از این حق قانونی برخورداند که مهر و موم را نیز رفع کنند، درخواست برای رفع مهر و موم به دو طریق بدون تنظیم ریز ترکه و یا با درخواست تنظیم ریز ترکه انجام می شود،
- مهر و موم نمودن ترکه به منظور محافظت و نگهداری و ممانعت از هر گونه استفاده و یا تلف نمودن آن توسط ورثه و یا سایر اشخاص ثالث می باشد.
فقط افرادی که حق درخواست مهر و موم را دارند، می توانند درخواست رفع مهر و موم را داشته باشند.
اگر چنانچه هر یک از افراد غیر متقاضی مهر و موم ترکه، درخواست برای رفع آن را داشته باشند، شورای حل اختلاف وظیفه دارد، در زمان رفع مهر و موم ترکه صورت ریزی از اموال مهر و موم شده را تهیه و تنظیم نماید و برای این امر بعد از ثبت کلیه مشخصات اموال غیر منقول و با و وصف و نوشتن دقیق مشخصات اموال منقول و همچنین تعیین ارزش آن ها اقدام نماید.
تعیین مبلغ اموال توسط شورای حل اختلاف
شورای حل اختلاف برای این که مبلغ اموال را به صورت دقیق تعیین نماید می بایست از کارشناسان در این زمینه استفاده کند، همچنین از دیگر وظایف شورا پس از باطل نمودن مهر و موم ترکه برای اداره و حفاظت ترکه این است، که یکی از افراد ورثه و یا یکی غیر از آن ها را به منظور حفاظت از ترکه و ممانعت در از بین رفتن ترکه و ضایع شدن حقوق دیگر افراد وراث انتخاب می کند.
تمامی حقوقدانان به این موضوع اگاهی کامل دارند که بعد از تسویه ترکه آن چیزی که از آن باقی خواهد ماند، به مالکیت وراث رسیده و جزء دارایی آنان محسوب می گردد.
آن چیزی که در این میان حائز اهمیت است، وضعیت ترکه پس از فوت تا موقع تسویه آن است.
به منظور ارائه درخواست مهر و موم ترکه به دادگاه چه مدارکی لازم است؟
اگر چنانچه هر کدام از ورثه درخواست مهر و موم ترکه را داشته باشند، لازم است که حتما با در دست داشتن شناسنامه و کارت ملی و همچنین با داشتن گواهی انحصار وراثت به دادگاه مراجعه نمایند.
سایت تهران لو اطلاعات لازم را از طریق مشاوره با وکلای متخصص خود در اختیار شما قرار می دهد.
ماهیت حقوقی ترکه در شورای حل اختلاف قبل از تسویه آن به چه صورت است؟
بعد از فوت، متوفی شایستگی خود را در مورد حق و حقوق خود از دست می دهد و آنچه که از وی به جا می ماند را دیگر نمی توان از آن متوفی دانست و از سوی دیگر مالکیت وارثان نیز برقرار نمی باشد. ممکن است، حقوق و دیونی که شامل بر ترکه می شود، بیشتر از آن و یا معادل آن به شمار آید و در این صورت هیچ مالی به وراث تعلق نمی گیرد.
ادعای مالکیت طلبکاران نیز در این خصوص کاملا بی اساس می باشد، زیرا که وراث میتوانند طلب آن ها را از اموال شخصی خودشان پرداخت کنند، در این میان مالکیت رابطه اعتباری مابین شخص و شی می باشد، زیرا فرض مال بدون مالک امکان پذیر نمی باشد.
افرادی که مطابق قانون ایران می توانند درخواست برای مهر و موم ترکه را داشته باشند، به قرار ذیل است:
- هر کدام از افرادی که ورثه متوفی محسوب می شوند و یا نماینده قانونی آن ها
- موصی له( منظور فردی که است، وصیت به نفع وی انجام شده است) اگر چنانچه مال مورد وصیت مشاع باشد.
- طلبکار متوفی، به این شرط که سلب وی برابر با سند رسمی و یا این که برای میزان طلب خود از دادگاه حکم قطعی داشته باشد.
تقسیم اموال متوفی از لحاظ قانونی فقط به دو صورت امکان پذیر است:
- تنظیم تقسیم نامه که به دو صورت تقسیم نامه عادی و رسمی انجام می شود، این تقسیم نامه می بایست مابین تمامی افراد ورثه و یا توافق آن ها انجام شود.
- تقسیم اموال از طریق دادگاه
تنظیم نمودن تقسیم نامه مابین ورثه متوفی کاملا تخصصی و حقوقی می باشد که می بایست توسط فردی که در این زمینه آشنایی کامل با قوانین و مقررات قانونی مدنی و امور حسبی را دارد، انجام شود.
برای این منظور می بایست به وکلا دادگستری چیره دست و دارای تخصص مراجعه نمایید سایت تهران لو آمادگی لازم برای مشاوره حقوقی و معرفی وکیل دادگستری در این زمینه را دارد.
دادگاه صالح برای رسیدگی به تحریر ترکه چه دادگاهی است؟
ماده 163 از قانون امور حسبی در خصوص امور مربوط به تحریر ترکه چنین اعلام می دارد که دادگاه بخشی جهت رسیدگی به امورد تحریر ترکه دادگاه صالح به شمار می آید.
دادگاه بخشی همان دادگاهی است که متوفی برای آخرین بار در حوزه آن دادگاه سکونت داشته است.
اگر چنانچه متوفی در یک کشور دیگر سکونت داشته و یا این که در داخل ایران محل اقامت وی ثابت نبوده است، دادگاه بخشی دادگاهی به شمار می آید، دادگاه بخشی دادگاهی خواهد بود که آخرین محل سکونت متوفی در اطراف آن قرار داشته است.
ماده 164 از قانون امور حسبی در این خصوص چنین اعلام می دارد:
اگر متوفی در داخل کشور محل سکونت دائمی نداشته باشد، دادگاه آن مکان که ترکه در آن قرار گرفته است را به عنوان دادگاه صالح در نظر می گیرد و اگر ترکه در جاهای مختلفی باشد، دادگاه صالح آن مکانی می باشد که اموال غیرمنقول در محدوده آن قرار گرفته باشد.
البته اگر چنانچه اموال غیرمنقول نیز در یک مکان ثابت نباشد و یا به به عبارتی تقسیم شده باشد و هر کدام از آن ها در حوزه های مختلفی باشند، دادگاه صالح آن دادگاهی خواهد بود که قبل از مابقی دادگاه ها برای تحریر ترکه اقدام کرده باشد.
دادگاه صالح در خصوص تحریر ترکه چه وظایفی بر عهده دارد؟
این دادگاه وظیفه دارد، بعد از تعیین وقت مشخصی در مورد چاپ دادخواست تحریر ترکه در روزنامه های کثیرالانتشار برای هرکدام از ورثه و بستانکارن و طلبکاران جهت دعوت به دادگاه به منظور رسیدگی احضاریه ارسال نماید.
روال این کار به این طریق انجام می شود که فردی که درخواست تحریر ترکه را دارد، نام و نشانی دقیق وارثین و نماینده قانونی آن ها را به دادگاه تقدیم کرده تا دادگاه با نام خوانده به منظور مراجعه به دادگاه برای آنها اخطار صادر نماید.
دادگاه تنها به لیستی که درخواست کننده تحریر ترکه دراختیار وی قرار می دهد، بسنده نمی کند، بلکه خود نیز در این زمینه تحقیقاتی را انجام می دهد تا هر شخصی را که با تحریر ترکه متوفی ارتباط دارد را به دادگاه دعوت کند و این یکی از وظایف دادگاه است تا از این طریق کار خود را به درستی به انجام برساند.
ذکر این نکته نیز حائز اهمیت است که چنانچه هر کدام از افراد خوانده در دادگاه حضور پیدا نکنند، در برگزاری جلسه هیچگونه خللی ایجاد نمی کند و تحریر ترکه مطابق با روال خود انجام خواهد گرفت.
برای دریافت مشاوره حقوقی و انتخاب بهترین وکلای چیره دست به سایت تهران لو مراجعه کنید.
اعتراض به تحریر ترکه در شورای حل اختلاف چگونه می تواند امکان پذیر باشد؟
مطابق با قوانین شورای حل اختلاف درخواست تجدید نظر در خصوص تحریر ترکه پس از 20 روز از صدور آن امکان پذیر خواهد بود، مسئولیت رسیدگی به درخواست تجدید نظر تحریر ترکه بر عهده قاضی دادگاه عمومی حقوقی و یا دادگاه کیفری خواهد بود.
ماده 223 قانون امور حسبی در این خصوص چنین اعلام می کند: اگر در زمان تحریر ترکه در بین وارثین هر گونه اختلافی در مورد ترکه وجود داشته دادگاه برای حل آن به صورت دوستانه عمل می کند.
موارد اجباری و اختیاری تحریر ترکه در شورای حل اختلاف کدام است؟
تحریر ترکه که در حالت عادی خود امری اختیاری محسوب می شود و معمولا وارثین درخواست انجام آن را دارند تا از تلف شدن و ضایع شدن ترکه ممانعت کنند و در اساس و پایه خود امری اختیاری بوده و تا موقعی که در مورد امور مربوط به ترکه مانند نگهداری و تسویه و تقسیم آن اختلاف نظر نداشته باشند،
هیچگونه ضرورتی برای تحریر ترکه وجود نخواهد داشت و در این خصوص احتیاط چنین حکم می کند که انجام این امر در تمامی موارد فقط در اختیار افراد ذی نفع ترکه و یا وارثین نباشد، بلکه برای جلوگیری از ضایع شدن حقوق افرادی که توانایی لازم برای احقاق حقوق خود را ندارند، می بایست تحریر ترکه انجام گیرد. مواد قانونی 205- 334- 240 و 344 قانون امور حسبی به این مورد اشاره دارد.
طریقه تسویه ترکه به چه صورت است؟
ماده 240 قانون امور حسبی روش های تسویه ترکه را اعلام می کند و این چنین مقرر می کند که ورثه می توانند ترکه را قبول نموده و بدهی های متوفی را نیز پرداخت کنند و این اختیار را دارند که ترکه را واگذار و یا این که رد نمایند که دراین حالت ترکه به بستانکاران واگذار می شود و همچنین قبول و ردی آن ها می تواند منوط به تحریر ترکه باشد و این که می توانند از دادگاه بخواهند که تسویه ترکه را انجام دهد.
مطابق با ماده ذکر شده تسویه ترکه می تواند به یکی از روش های ذیل انجام پذیرد:
تسویه ترکه در صورتی که ورثه آن را قبول داشته باشند
مطابق با صدور ماده 240 قانون امور حسبی ورثه می توانند ترکه را قبول نموده و بدهی های متوفی را نیز پرداخت کنند، در چنین حالتی وارثین ترکه را بدون نیاز به تحریر آن قبول خواهند کرد و بایستی براساس ماده 248 قانون امور حسبی تمامی بدهی ها و دیون ورثه را پرداخت نمایند،
زیرا در این حالت ورثه به صورت کاملا مطلق ترکه را قبول نموده اند که دیون متوفی را نیز پرداخت کنند، مگر این که ورثه بتوانند به اثبات برسانند که میزان ترکه برای پرداخت دیون متوفی نمی تواند کافی باشد، در چنین مواردی دیگر ورثه هیچگونه مسئولیتی برای پرداخت دیون را نخواهد داشت.
تسویه ترکه در صورت رد ترکه از جانب ورثه
ورثه می توانند ترکه را رد کنند و رد ترکه نیز بر اساس ماده 249 قانون امور حسبی می تواند به صورت کتبی و یا شفاهی باشد و در دفتر مخصوص دادگاه به ثبت برسد
و همچنین اعلام رد ترکه نبایستی به صورت معلق و یا مشروط باشد. رد ترکه می تواند به مدت یک ماه از تاریخ اطلاع وارث از فوت متوفی و یا از تاریخ ابلاغ برای پایان تحریر ترکه می باشد. اگر در مدت زمان تعیین شده برای رد ترکه اقدام نشود، دادگاه صلاحیت دارد، آن را به عنوان قبول نمودن ترکه برداشت کرده و این امر مطابق با ماده 248 قانون امور حسبی خواهد بود.
ذکر این نکته نیز حائز اهمیت است که قانون گذار عذر موجه ورثه را در مدت زمان تعیین شده در خصوص اعلام رد و یا قبولی ترکه را می پذیرد، لذا بر این اساس ذی نفع می تواند با اثبات عذر خود درخواست تمدید مدت را از دادگاه داشته باشد و دادگاه نیز بعد از بررسی و کسب اطمینان از اثبات ادعا به مدت 30 روز دیگر نیز حکم را تمدید خواهد کرد.
و اگر چنانچه ورثه ترکه را رد کرده باشند، در حکم ترکه متوفی بدون وارث می باشد و دادگاه در این حالت برای ترکه مدیر تعیین می کند و بعد از پرداخت دیوون متوفی اگر چیزی از ترکه باقی مانده باشد، باقیمانده آن را به ورثه تقدیم می کنند، زیرا رد نمودن ترکه به معنای انصراف از مالکیت ترکه نمی باشد.
تسویه ترکه در صورت قبول آن مطابق با صورت تحریر ترکه
تسویه ترکه در این حالت به یکی ار 4 روش ذیل انجام می پذیرد:
ورثه ممکن است، قبول و یا رد ترکه را منوط به تحریر ترکه بداندف در این حالت بعد از انجام تحریر ترکه، در مدت یک ماه از تاریخ تعیین شده آن برای اتمام می بایست قبول و یا رد را اعلام نمایند.
اگر ورثه نظر خود را در خصوص رد و یا قبولی ترکه اعلام نکند و به مدت یک ماه از تاریخ تحریر ترکه قبول و یا رد بودن خود را به دادگاه اعلام کند.
بعد از تحریر ترکه در مدت زمان قانونی رد و یا قبولی خود را به دادگاه اعلام ننموده باشد، حکم اجرا شده برای کسی است که ترکه قبول کرده باشد.
ورثه بر اساس ماده 255 قانون امور حسبی می تواند بعد از گذشت یک ماه از تاریخ فوت به دادگاه عمومی اعلام کند، ترکه بر اساس تحریر ترکه پذیرفته است،
در چنین شرایطی ورثه می بایست دیون متوفی را بر اساس ارزش ترکه پرداخت کنند، البته این مورد تنها در صورتی می تواند موثر واقع شود که ترکه قبلا تحریر شده باشد و یا این که بعدا تحریر شود.
واضح است که اگر چنانچه ترکه تحریر نشده باشد، ورثه هیچگونه مسئولیتی در خصوص پراخت دیون متوفی را ندارند، زیرا ورثه در صورتی متعهد پرداخت دیون متوفی می شود که تحریر ترکه انجام شده باشد و از آنجا که تحریر ترکه انجام نشده است، لذا دیگر هیچگونه مسئولیتی ندارند.
تسویه ترکه در صورت درخواست آن از سوی دادگاه
هر کدام از ورثه می توانند از دادگاه درخواست تسویه ترکه را داشته باشند و اگر برخی از ورثه ترکه را قبول کرده باشند، دیگر سایر ورثه نمی توانند چنین درخواستی مبنی بر تسویه ترکه راز دادگاه داشته باشند و آن ها می توانند مطابق با نظر ورثه دیگر که ترکه را قبول کرده اند، موافقت خود را مبنی بر قبولی ترکه اعلام کنند و یا این که بر اساس ماده 246 قانون امور حسبی این اختیار را دارند که ترکه را رد کنند
که در چنین موردی تحریر ترکه انجام می گیرد و پس از آن می توانند بر اساس تحریر ترکه موافقت و یا رد خود را اعلام کنند.
اگر بعد از تحریر ترکه برخی از وارثین آن را رد کنند و مابقی آن را قبول نمایند
اگر بعد از تحریر ترکه برخی از وارثین آن را رد کنند و مابقی آن را قبول نمایند، اقدامات لازم به منظور اداره ترکه و پرداخت دیون متوفی و… انجام می شود و ورثه ای که ترکه را رد نموده است، هیچگونه حق اعتراضی نخواهد داشت و بعد از این که امور مربوط به دیون و بدهی متوفی انجام شد، آنچه را که از ترکه باقی بماند را به وی تسلیم خواهند کرد.
برای دریافت مشاوره حقوقی و انتخاب بهترین وکلای چیره دست به سایت تهران لو مراجعه کنید. تهران لو بهترین و کارکشته ترین وکیل ها را به شما معرفی می نماید. رفع مشکلات خود در خصوص تحریر ترکه در شواری حل اختلاف را با خیالی آسوده به وب سایت و کارشناسان مجرب تهران لو بسپارید.
در این قسمت به پایان مقاله ی تحریر ترکه در شورای حل اختلاف رسیدیم. امیدواریم موارد مطرح شده در خصوص تحریر ترکه در شورای حل اختلاف برای شما مفید بوده باشند.
